قبل ازشروع آموزش نوین در نگاه آموزشی ایران دردهه 1290 آموزش سنتی به روش مکتب وحوزه های علمیه نظام آموزشی حاکم برکشور و سایر ممالک اسلامی بوده است که بلحاظ برخی محدودیتها از جمله کمی جمعیت نفوس بعد مسافت مشکلات تهیه کتاب و نوشت افزار و منابع درسی در منطقه ترکمن صحرا ایران .مرکز خاص جهت آموزش به روش تمرکز وجود نداشته که از مهمترین عوامل نبود آن افراد تحصیل کرده و عالم را می توان نام برد .بدین دلیل طالبان علم و معرفت مجبور به مهاجرت و رفتن به منا طق نظیر خیوه و بخارا مراکز علمی آن زمان منطقه بوده اند که اکثر عالمان بزرگ ترکمن صحرا از علم آموختگان آن خطه بوده ا ند که می توان به مرحوم سید قلیچ ایشان و ارازمحمد ایشان و محی الدین ایشان و مرحوم آخوند نبوی نژادها و آخوند داغستانی ها و فروزش ها و مرحوم عبدالرحمان آخوند مدرسی ، آخوند طلابی ، نورمحمد آخوند طلایی و….نام برد . با مهاجرت عالما نی از ترکمنستان شوروی سا بق که از جور ستم نظام کمونیستی به ایران و ترکمن صحرا پنا هنده شده بود ند که بعلت شرایط خاص جغرافیا ئی و وجود مردمانی خونگرم و مهماندوست وعاشق علم ومعرفت باعث گردید که اولین ریشه های احداث مرکز وحوزه علمیه چنارلی بنا نهاده شود . درطول سالیان حکومت ستم شاهی با تمام مخالفت ها وممانعت ها ونارسائی ها وفقر ومحرومیت حاکم بر منطقه وفقر شدید فرهنگی ومالی ووقوع زلزله مهیب ومخرب سال 1349 موجب نگردید تا این مرکز از تکاپو باز ایستد وبه فعالیت خود ادامه ندهد . در حال حاضربحول قوه الهی مدرسه علوم دینی ربانیه چنارلی در منطقه شرق ترکمن صحرا به مرکزی بسیار مهم واسا سی جهت گسترش وآموزش علوم دینی تبدیل گردیده که آوازه آن درمیان مسلمین کشورها وجمهوری های تازه استقلال یافته پیچیده بنحوی که در طول چند سال گذشته وپس از نا بودی نظام کمونیستی ا ستقلال کشورها ی آسیای میانه چندین طلبه از این کشورها در این مرکز مشغول به علم اندوزی بوده وعلاوه برآن نیز دو دا نشجوی چینی نیز دراین مرکز مشغول به تحصیل بوده ا ند که فارغ التحصیل شده وبه کشور خود بازگشته ا ند . با تمام این موارد این مرکز افتخار آن را دارد که تاکنون موفق به آموزش وفارغ التحصیل افرادی زیادی راتحویل جهان اسلام نماید که هر یک بعنوان امامان جمعه وجماعت یا مدرسین وصاحبان کرسی در حوزه های علمیه منطقه مشغول خدمت به جهان اسلام می باشند که از جمله تعداد کثیری از فارغ التحصیلان این مرکز درحوزه ها ی خراسان شمالی بعنوان استاد و مدیر و مدرس مشغول خدمت میبا شند . با جمع بندی ونگاهی به فعالیت چندین ساله این مرکز واز زمان فعالیت آن درسال 1307هجری شمسی این مرکز بیش از 300 فارغ التحصیل در مقطع علوم دینی وروحانی بیش از 200 نفر حافظ قرآن وقریب 1500 نفر در سطوح پایین تر را آموزش داده است .